Vision

رصدخانه ملی ایران نخستین پروژه بزرگ علوم بنیادی در ایران است که با هدف ساخت رصدخانه‌ای نجومی با تلسکوپی پیشرفته برای ترویج پژوهش‌های نجومی و توسعه تکنولوژی‌های مرتبط با آن شکل گرفته است. عامل توسعه این طرح رشد بیش از یک دهه آموزش عالی نجوم در ایران است. همچنین مدت‌هاست که دانشگاهیان و جامعه بزرگی از اخترشناسان آماتور ایرانی خواستار پیدایش آن بوده‌اند.

از زمان اولین جستجوها به دنبال مکان مناسب برای احداث رصدخانه ملی ایران در سال ۱۳۷۹ فعالیت های زیادی در پروژه رصدخانه ملی ایران انجام گرفته است. از تعیین مشخصات ریز ابزار رصدی اصلی سایت، یعنی تلسکوپ اپتیکی ۳/۴ متری (INO340) گرفته، تا راه اندازی سیستم های سنجش کنترل هوای قله و یا احداث جاده اختصاصی برای دسترسی به قله ۳۶۰۰ متری گرگش و بسیاری از فعالیت های دیگر.

یکی از اهداف مهم پروژه رصدخانه ملی فراهم اوردن امکانات رصدی قابل رقابت با دیگر جوامع بین المللی برای ستاره شناسان ایرانی است. از طرفی سایت رصدی گرگش قرار است به عنوان یک بستر برای احداث و راه اندازی شبکه ای از ابزارهای رصدی در کنار تلسکوپ INO340 بکار گرفته شود تا رصدخانه ملی ایران بتواند نقش خود را به عنوان یک بنیاد علمی بین المللی ایرانی برای نجوم ایفا کند.

رصدخانه ملی ایران چه چیزهایی را کاوش خواهد کرد؟

رصدخانه ملی با استفاده از امکانات رصدی متنوعی که در اختیار دارد پایش های بزرگی را انجام خواهد داد. پایش طیفی گروه ها و خوشه های کهکشانی، سینماتیک کهکشان ها، و همچنین رصد منابع گذرا بخشی از اصلی‌ترین انگیزه‌های علمی رصدخانه ملی ایران هستند. تلسکوپ اصلی این سایت رصدی تلسکوپ INO340 است که ابزاری منحصر به فرد برای بررسی بسیاری از پرسش های باز در زمینه‌های نجوم و کیهان شناسی است. برای مثال INO340 با نگاه به کهکشان های کم نور و فضای میان کهکشانی تاریخچه ساختارهای بزرگ مقیاس عالم را دنبال خواهد کرد. همچنین تلاش می شود تا بخشی از پرسش‌های مطرح در زمینه فیزیک ماده تاریک و انرژی تاریک را پاسخ دهد. INO340 توانایی ما را برای شناسایی و مطالعه سیارات فراخورشیدی بسیار بالا خواهد برد. و در نهایت اگر این تلسکوپ مجهز به یک طیف سنج با وضوح بالا شود، می تواند ابزاری بسیار قوی برای تحقیق در زمینه محیط میان ستاره‌ای باشد.

گنجینه طرح رصدخانه ملی ایران

محققان پروژه در سال ۱۳۸۸ قله گرگش را به عنوان محل احداث رصدخانه ملی ایران انتخاب کردند. این نتیجه تلاش و جستجوی سخت هشت ساله ای بود که در آن سراسر کشور برای پیداکردن محل مناسب مورد توجه قرار گرفت و پس از انتخاب چهار استان اولیه از روی تاریخچه داده های هواشناسی و سپس انجام فعالیت های مکان یابی و مکان پایی در مناطق انتخابی در نهایت این قله به عنوان بهترین گزینه موجود انتخاب شد. از آن زمان تا کنون فعالیت های بسیار زیاد و متنوعی در پروژه انجام گرفته است. از جمله احداث جاده اختصاصی ۱۱/۲ کیلومتری که رصدخانه را به شبکه جاده ای کشور متصل می کند. پروژه رصدخانه ملی هم اکنون وارد فاز ساخت شده است. شما می توانید برای مشاهده تاریخچه کامل فعالیت های انجام شده به گنجینه پروژه رجوع کنید.

Menu