سیستم کنترل
سیستم کنترل تلسکوپ اصلی رصدخانه ملی (INOCS) مسئول رساندن نور از شیئ سماوی به ابزار علمی نصب شده بر روی تلسکوپ است. این کار با کنترل تمام مکانیزم های موجود و عناصر نوری و مطابق با الزامات مشخص شده در حضور اختلالات معین انجام خواهد شد.
ساختار INOCS
بلوک‌های اصلی INOCS
INOCS شامل سیستم های زیر است:
سیستم نظارت رصد (OSS)، سیستم نظارت رصدخانه (OMS)، سیستم کنترل تلسکوپ (TCS) و سامانه ایمنی (ILS). همه سیستم ها شامل الزامات الکترونیکی، سخت افزاری و نرم افزاری و همچنین رایانه ها و اجزای شبکه می‌باشند.
OSS
OSS یک سیستم نرم‌افزاری است که مسئولیت هدایت همه بخش‌های مختلف سیستم‌های رصدی را بر عهده دارد. منجمان از رابط کاربری OSS برای مدیریت فرایند رصدشان و همچنین ارتباط گرفتن با دیگر سیستم‌های رصدی استفاده می‌کنند.
OSS مسئول ارائه رابط کاربر است که با داشتن پنجره‌ها و امکانات مختلف به کاربر این امکان را می دهد که بر روی کل سیستم نظارت داشته باشد. این دسترسی‌ها بعلاوه شامل تنظیم پارامترهای رصدی، برنامه ریزی رصد، تخصیص منابع، مدیریت اخطارها و … می‌شود. OSS اطلاعاتی که برای TCSS (سرپرست سیستم کنترل تلسکوپ) لازم است را بوسیله دادن دستورات مربوطه به ACS منتقل می کند، اطلاعاتی مثل داده‌های ردیاب آسمان برای جهت یابی محور تلسکوپ.
OMS
OMS عهده‌دار نظارت سطح بالا بر تمامی فعالیت های رصدخانه است که شامل ورود به سیستم و سیستم آرشیو اطلاعات مهندسی و عملیاتی می‌شود. پایگاه داده اصلی اطلاعات مربوط سیستم کنترل در این بخش تولید و پیاده می‌شوند. OMS بعلاوه دارای رابط کاربری با بخش‌های OSS، TCSS، ILS و BMS (سیستم مدیریت ساختمان) است. بطور کلی تمامی بخش‌های سیستم کنترل برای ذخیره‌سازی و دست یابی به اطلاعات، به OMS مراجعه می‌کنند.
TCS
TCS مسئول کنترل تلسکوپ از جمله ساختار مکانیکی آن (پایه) و همچنین آینه‌ها (اولیه و ثانیه) و سیستم‌های کمکی می‌باشد. از این رو شامل سه بخش زیر است:
TCSS
- TCSS سیستم نرافزاری اصلی برای کنترل و نظارت بر تمام فعالیت‌های سطح پایین سیستم کنترلی است. در واقع TCSS سیستم نرم‌افزاری است که وظیفه هدایت تمام زیرسیستم‌های TCS و همچنین روشن و خاموش کردن سیستم را بر عهده دارد. مهندسان و اپراتورها از رابط کاربری TCSS (که دارای پنل‌های مختلفی است) برای ارتباط با همه زیرسیستم‌های TCS استفاده می‌کنند تا زیرسیستم‌های تلسکوپ را کنترل کرده و با آن‌ها کار کنند.
MSC
- این بخش که سیستم کنترل پایه است مسئولیت جهت‌گیری محور اصلی، دنبال کردن جرم رصدی، کنترل سیستم‌های کمکی پوشش آینه‌ها و کابل‌ها را بر عهده دارد. بعلاوه وظیفه سیستم HSB پایه بر عهده این سیستم است.
AOS
- AOS (سیستم اپتیک فعال) شکل مورد نیاز آینه اولیه و محل قرارگیری آینه ثانویه را برای داشتن بهترین تصویر مشخص می‌کند و تغییرات لازم را اعمال می‌کند.
ILS
سامانه ایمنی ILS تمام بخش‌های لازم برای تضمین امنیت افراد و ابزارهای حاضر در رصدخانه را دربرمی‌گیرد. به دلایل امنیتی لازم است که این بخش مستقل از تمام سیستم‌های دیگر باشد و از این رو دارای زیرساخت امنیتی مخصوص به خود است. بطور پیش فرض تمامی قطعات متحرک زیرشاخه ILS هستند و برای خود پایگاه‌های ورودی/خروجی با دسترسی از راه دور اختصاصی دارند.
بخش‌های خارجی INOCS
در طراحی رصدخانه ملی ایران چهار زیرسیستم وجود دارند که مستقیماً در محدوده فعالیت‌های INOCS قرار نمی‌گیرند اما با هم از نزدیک برهم‌کنش دارند:
ACS
سیستم کنترل آداپتور ACS مسئول دریافت و پردازش داده‌های حسگر جبهه موج، ردیاب و دوربین‌های میدان است و نتایج خود را به سیستم‌های OSS و TCSS می‌دهد. بعلاوه محل قرارگیری تمام ابزارهای متصل به آداپتور و جلوگیری از اختلال آن‌ها با یکدیگر با ACS کنترل می‌شود.
ICS
سیستم کنترل ابزار ICS فعالیت ابزارگان متصل به تلسکوپ را کنترل، هدایت و نظارت می‌کند. ICS بعلاوه مدیریت و کنترل داده‌های علمی را از طریق یک سیستم رسیدگی به داده‌ها بر عهده دارد و در نهایت آن‌ها را به یک سیستم پایگاه داده و قابل اعتماد تحویل می‌دهد. طراحی ICS برای هر ابزار متفاوت است و توسط تیم طراحی ابزارگان تهیه می‌شود.
ECS
سیستم کنترل محفظه ECS فعالیت محفظه و سیستم‌های مکانیکی مربوط به آن را کنترل می‌کند. جهت گیری دقیق محفظه، حرکت،دنبال کردن جرم رصدی و تصحیح خطاهای مربوطه بر اساس ملزومات علمی در نظر گرفته شده،از جمله این فعالیت‌هاست. در نهایت داده‌های مربوط به وضعیت و عملکرد محفظه به INOCS فرستاده می‌شود.
BMS
سیستم مدیریت ساختمان مسئول کنترل این موارد است: مدیریت برق، سیستم تهویه مطبوع، کنترل و نظارت بر داده‌های محیطی، سیستم اعلام حریق، نورپرداری، حفاظت در برابر صاعقه، سیستم ارتباطات، سیستم خنک کننده مایع و امنیت و دسترسی به ساختمان.